14 . " మంత్ర ద్రష్ట " పదునాలుగవ తరంగము

పదునాలుగవ తరంగము

     ఇక్ష్వాకు వంశపు మహారాజైన త్రిశంకువు తమ వంశాభివృద్ధికి దోహదమైన  గురువు గారిని దర్శించుటకు వచ్చియున్నాడు. రాజపరివారమంతా ఆశ్రమానికి అనతి దూరములో విడిది అయింది . వినయమును సూచించు వేషధారణతో కొద్ది పరివారముతో వచ్చి , మహారాజు త్రిశంకువు బ్రహ్మర్షియైన గురువుల దర్శనము చేసి ఇప్పుడు అతిథిశాలలో ఉన్నాడు . ఈ దినము మధ్యాహ్నము పైన , సూర్యుడు కొంచము దిగినాక , గురుదేవులను అతడు మరల చూచును . తన ప్రార్థనను వినిపించును . ఈదినము , ఆదినము కౌశికుడు వచ్చిన సంభ్రమము ఏమీ లేదు . అయినా, త్రిశంకువు వశిష్ఠులను  బాల్యమునుండే గురువుగా ఒప్పుకున్న వినీతుడు . కానీ అతనిలో వినయము ఆవగింజంత కూడా లేదు . అయితే వేషములో మాత్రమున్నది . అతడు వచ్చినది గురువు గారిని యజ్ఞము కోసము పిలవాలని. కాబట్టి అతనివల్ల ఆశ్రమమునకు ఏ బాధా లేదు . అయినా , ఆశ్రమ వాసులకు ఈ రాజమహారాజులు వస్తే ఏమూలో శంక ఒకటి తప్పదు . 

     దిగుపొద్దు అయింది . వశిష్ఠులు త్రిశంకువును పిలిపించుకున్నారు . మూర్ధాభిషిక్తుడైన ఒక మహారాజు తన గురువు గారికి  ఎలాగ  అభివాదము చేయవలెనో అలాగే చేసి ఇతడూ ,  రాజశిష్యునికి ఏయే గౌరవ ఆశీర్వాదములను చేయాలో వాటినంతటినీ చేసి వశిష్ఠులూ కూర్చున్నారు . గురుదేవులే సంభాషణను మొదలుపెట్టారు . 
" అనుజ్ఞ ఇవ్వండి , మహారాజులను ఇక్కడివరకూ రప్పించిన మహత్తర కార్యము ఏమది ? " 

     " గురుదేవా , ఇప్పటివరకూ నానా యజ్ఞములను చేసి ఉన్నాను . మీకు తెలిసినదే . ఇప్పుడు ఇంకొక యజ్ఞము చేయవలెననిపిస్తున్నది . "

" సావధానముగా వింటున్నాను , అనుజ్ఞ ఇవ్వండి " 

     " యజ్ఞము చేసినవాడు , దేహాంతమున స్వర్గమును పొందును అనునది లోకానికి తెలిసినదే . అయితే , సశరీరంగానే స్వర్గానికి పోవలెనని నా ఆశ. " 

     " మహారాజా , అలాగ సశరీరంగా స్వర్గానికి వెళ్ళినవారు పూర్వము అనేకులు ఉన్నారు . అయితే , దేవ కార్యార్థియైతే మాత్రమే ! . దేవతలు మనుష్యులను తమకు తామే పిలిపించుకున్నవారు . అంతే కానీ మనుషులు తాముగా ముందుపడి వెళ్ళుటకు లేదు . " 

   " అసాధ్యమైనదానిని సాధ్యము చేయుటకే కదా , యజ్ఞమున్నది ? " 

     " ఔను , కానీ , దీనిని నువ్వు సకామముగా కోరుతున్నావు . దీనివలన జరగబోయే  లోక క్షేమము ఏదీ లేదు . వృథాగా అక్కడి భోగాలను కోరి ఈ మనుషులు ,  దేహమును అక్కడికెందుకు తీసుకొని పోవలెను ? ఈ మానవ దేహము సురలోకపు భోగాలను అనుభవించుటకు సమర్థమైనది అనుకున్నావా ? నీవు అనేక యజ్ఞములను చేసి దేవతలను ఆరాధించినవాడివి . ఇక్కడ ఉండు వరకూ అక్కడి భోగములకు సమానమైన భోగములను అనుభవించు . ఇక్కడున్న మా నందినిని ఆరాధించి ఆమె అనుజ్ఞ పొంది , ఆమె పాలను త్రాగిన , నువ్వు ముసలితనము లేకుండా వజ్రకాయుడవు కాగలవు . ఈ దేహానంతరము , ముందు ముందు స్వర్గ సుఖము తనకు తానే దొరకును . తానే సిద్ధముగా దొరకుదానిని ప్రత్యేకముగా పొందుటకు ఈ విశేష ప్రయత్నము ఎందుకు ? "

     " మీరు చెప్పినది నిజమే. కానీ ఇప్పుడు నేను ఆ ఆశకు వశుడై ఉన్నాను . సర్వ ప్రయత్నముల చేతా నేను దానిని సాధించియే తీరవలెను . లేకపోతే నాకు మనసు స్తిమితముగా  ఉండదు . "

     " మహారాజులు , ఈ కార్యములో సహకరించుటకు నేను సామర్థ్యము లేనివాడిని అనునది తెలుసుకొని , నన్ను వదలివేయుట మంచిది  " 

     " దేవా , ఇక్ష్వాకు వంశస్థుల సిద్ధికి మూర్తి స్వరూపులైన తమను వదలుట అంటే ఎలా ? స్వర్గ , మర్త్య , పాతాళ లోక వాసులందరూ , కర్మ కాండ , జ్ఞానకాండ లు రెండింటికీ తమను గురువులని అంగీకరించినవారు . ఇటువంటి తమను వదలి , మరల నేను వేరే ఎవరిని అపేక్షించాలి ? " 

     " మహారాజా , నేను కూడా అపుడే చెప్పాను కదా , బహుశః మమ్మల్ని పరీక్షించుటకు ఇటువంటి ఆశ నీకు కలిగిందో , ఏమో ? ఎలాగైనా సరే , మమ్మల్ని వదలి వేయి. ఇటువంటి అల్పమైన ఆశలన్నీ విహితమైనవి కాదు . స్వధర్మమైన ప్రజాపాలనను చేసి కృతార్థుడివి కాకుండా , ఇక్కడ నీ ధర్మమును వదలివేసి , కాలాంతరములో లభ్యము కాగల స్వర్గము ఈ రోజే దొరకాలి అనునది సరి కాదు . అయినా సరే , ఒకసారి వెళ్ళి వచ్చెదవా ? పంపిస్తాను . లేదా , స్వర్లోకపు ఏదైనా భోగ వస్తువు కావాలన్న చెప్పు , తెప్పించి ఇస్తాను . "

     వశిష్ఠుల కంఠమున మార్పు వచ్చిననూ అది గుర్తించక  , త్రిశంకువు  " లేదు , గురుదేవా , నా పుత్రుడు హరిశ్చంద్రునికి పట్టమును కట్టి నేను స్వర్గానికి వెళ్ళి అక్కడే పడిఉంటాను . " 

     " అది సాధ్యము కాదు . దానికై ఒక కర్మను సృష్ఠించి చేయించ వచ్చును , ...అయినా వద్దులే , మహారాజా , మన్నించు . ఈ వ్యుత్క్రమము  (  పరిశోధన ) వద్దు . నీకు కావాలంటే ఆ పనికి తగిన వేరే ఋత్విక్కులను , పురోహితులనూ చూసుకో . మమ్మల్ని వదలివేయి . " 

      త్రిశంకువు దీని తర్వాత కూడా ఏదో చెప్పబోయెను . అయితే వశిష్ఠులు లేచి నవ్వారు . సమావేశము ముగిసింది . మహారాజు అవాక్కై వెళ్ళిపోయాడు . " సరే , ఈ పని సాధ్యమే నని తెలిసింది కదా , అంతేకాక , వారే చెప్పారు , కావాలంటే ఇంకొకరిని వెతుక్కో అని , ఇంకొకసారి వారిని చూడనా ఈ విషయమై ?  వద్దు , వద్దు , వశిష్ఠులు లేదంటే లేదు . ఔనంటే ఔను. ఏ దాక్షిణ్యానికీ లోబడరు . వారిని మాట్లాడించితే పని కాదు . దేవి గారిని చూడాలి . చూద్దాం , ఆమె సిద్ధి లక్ష్మి యంతటివారు . వారి దర్శనము చేసుకొని   మొదట ఇష్ట సిద్ధి కై అభ్యర్థన చేయాలి . ఆమె సహజముగనే ,’ అస్తు ’ అంటారు . దాని తర్వాత గురుదేవులు అడగకుండానే ఒప్పుకుంటారు . ఇతరులు చేయగలిగిననూ , కుల పురోహితుని వదలివేయుట అయినపని కాదు . వద్దు , ఇప్పుడు కనిపించిన ఈ దారే మంచిది " అని , అతిథిశాల కు వెళ్తూ , దారిలోనే గోశాలలో నందిని ధేనువుకు ఉపచారములు చేస్తూ నిలబడిన దేవిగారి దర్శనమునకు వెళ్ళెను . 

     అరుంధతి , రాజశిష్యుని నమస్కారాలను యథోచితముగా గ్రహించెను . ఆశీర్వాదములు అయినవి . త్రిశంకువు కుశల ప్రశ్నలయిన తరువాత , " మాతా  , పెద్దమనసుతో , నా ఇష్టార్థ సిద్ధి అగునట్లు అనుగ్రహించవలెను . " అని మరల నమస్కారము చేసెను . దేవి గారు , " ఇష్టార్థమేదో దొరకుతుంది , అయితే , దానికోసము దారిపొడవునా కష్టపడాలి కదా ." అన్నారు . 

     త్రిశంకువు తాను తలచినదే అయినది అని సంతోషముతో విర్ర వీగెను . " ఔను , ఔను . గురుదేవులు దానికోసము ఒక   కొత్త కర్మను ఏర్పాటుచేయాలి అన్నారు . నిజమే , దారిపొడవునా కష్టముంది . అయితే ఏమి ? తమ ఆశీర్వాదమే మమ్మల్ని కాపాడుతుంది . " అని వినయముతో వీడ్కొని వచ్చెను. 

     హమ్మయ్య , దేవి గారి అనుగ్రహము అయింది అని గురుదేవులకు ఎలాగ తెలిపేది ? లేదా , ఎవరి ద్వారా చెప్పించాలి ? త్రిశంకువుకు పెద్ద కష్టమే వచ్చింది . వామదేవులు ఆశ్రమములో ఉంటే బాగుండెడిది . వారు వశిష్ఠులతో పాటే ఆర్త్విజ్యము  ( ఋత్విజుడై యజ్ఞ కార్యము ) చేసేవారు. వారు కారణాంతరముల వలన హిమాలయమునకు వెళ్ళినారట . ఇంకా రాలేదు . అందువలన అనాలోచితముగానే త్రిశంకువు వశిష్ఠుల పుత్రులను ఆశ్రయించాడు . వారూ ఆలోచించారు . తండ్రేమో కాదన్నారు . తల్లిగారైతే అవుతుంది అన్నారు . ఏమి చేయాలి ?   రెండు మూడు రోజులు పదే పదే వచ్చి పీడిస్తున్న మహారాజు బలవంతానికి లోనై , తండ్రి దగ్గర ప్రస్తావన తెచ్చారు . అక్కడినుండి సరియైన సమాధానము రాలేదు . అక్కడికే వదిలేశారు . 

     అయితే త్రిశంకువు వదలలేదు . వేకువ పొద్దునే నిత్యకర్మలను నెరవేర్చుకొని వచ్చి వశిష్ఠుల పుత్రుల పక్కన కూర్చుంటాడు. వారు మధ్యాహ్న కర్మకు లేచునపుడు లేస్తాడు . మరల మూడో ఝాము పొద్దుకు వచ్చి కూర్చుంటాడు . సాయంకాలానికి లేచి వెళ్ళిపోతాడు . ఇలాగే కొన్ని దినములు నడిచింది . 

     ఒక రోజు ఏదో దుర్ముహూర్తములో త్రిశంకువు , " నేను ఇన్ని రోజులనుండీ తమరిని ఆశ్రయించిననూ తమకు దయ రాలేదు " అని వినయముగానే చెప్పుకున్నాడు . వశిష్ఠుల నూరుగురు కొడుకులలో ఒక్కడు , " గురుదేవులు పని జరగదు అన్నారు కదా . మేమేమి చేయగలము ? కావాలంటే ఆ కార్యమునకు దక్షులైన వేరొకరిని వెతుక్కొని పోవచ్చును . మావల్ల అయితే సాధ్యము కాదు . " అన్నాడు. 

     త్రిశంకువు , " కుల పురోహితులను వదలుట మంచిదికాదని సంకట పడుతున్నాను " అన్నాడు . 

ఇంకొకడు సమాధానమిచ్చెను : " వీలుకానప్పుడు ఏమి చేస్తారు ? " 

మరలా రాజు అడిగెను , " అలాగని కుల పురోహితులను విడువ వచ్చునా ? " 

 ఇంకొకరు , " వారే వదలినారు కదా ? " 

" అట్లయితే ఇప్పుడు నేనెవరిని ?  వారి శిష్యుడను కానా ? " 

ఎవరో దుడుకుగా అన్నారు , " చండాలుడివి " 

అందరూ ’ హా హా  ’ అన్నారు . ఆ మనువంశపు రాజు , మూర్ధాభిషిక్తుడు , కులపతి వశిష్ఠుల శిష్యుడు , ఇటువంటి వానిని చండాలుడు అనవచ్చునా ? 

 ఛీ ఛీ యని అందరూ ఛీత్కారము చేశారు . 

     త్రిశంకువు అక్కడే తలపై చేతులు పెట్టుకొని కూర్చున్నాడు . కోపమొచ్చింది . గురుపుత్రుల పైన కోపము తెచ్చుకోకూడదని దిగ మింగాడు . అతడు అక్కడే కూర్చున్నట్లే సాక్షాత్ వశిష్ఠులు వచ్చారు . " మహారాజా , ఇలాగ కాకుండా ఉండవలసినది . అయిపోయింది . ఇప్పుడైనా నువ్వు ఆ  ఆశ  వదిలితే , ఈ చండాలత్వము నిన్ను ఏమీ చేయదు . లేదూ , నీ ఆశ తీరాలంటే , దక్షిణాన ఒక రాజర్షి ఉన్నాడు . అతడు కూడా ఈ కార్యమును చేయగలడు . కావాలన్న , వెళ్ళి అతడిని ఆశ్రయించు . నువ్వు ఇంకొక్కరిని పురోహితునిగా వరించనంత వరకూ ఈ చండాలత్వము నిన్ను ముట్టకుండా దూరంగా ఉంటుంది . " అని అనుగ్రహించారు. 

     దుడుకుగా మాట్లాడిన కొడుకు ముఖము వైపు తిరిగిచూచారు . అక్కడేమి కనిపించిందో , ? " హూ , జరిగేది జరగనీ " అనే అర్థములో చేయి ఆడిస్తూ వెళ్ళిపోయారు . 

     త్రిశంకువు ,  ఆశ నెరవేరుతుందనే సంతోషం లో తనకు చండాలత్వము రానున్నదని మరచి అందరికీ యథావిధిగా సత్కారములు చేసి , ఆశ్రమముముండీ వెళ్ళిపోయెను .